Türkiye'nin önemli tarımsal üretim merkezlerinden Şanlıurfa'da, GAP Tarımsal Araştırmalar Enstitüsü Müdürlüğü (GAPTAEM) tarafından yerli nar çeşitleri koruma altına alınıyor, ıslah çalışmaları yürütülüyor. GAPTAEM mühendisleri, Milli Tarım Projesi kapsamında yerli ve milli çeşitleri geliştirmek için bölgedeki birçok bitki çeşidi üzerinde inceleme ve test çalışması yapıyor. Özellikle yok olmak üzere olan yerli çeşitlere yönelik çalışan mühendisler, bu kapsamda genetik bakımdan tehlike altında bulunan yerli nar çeşitlerini korumak ve ıslah çalışmaları yürütmek amacıyla "GAP Bölgesinde Bazı Yeni Nar Çeşitlerinin Adaptasyonu ve Yerel Nar Genotiplerinin Üretime Kazandırılması" projesini başlattı. Projeyle, çoğunluğu Şanlıurfa'dan olmak üzere, Gaziantep, Siirt ve Kilis'ten toplanan 23 nar çeşidi, enstitünün Gündaş ve Talat Demirören araştırma istasyonlarına dikildi. Koruma altına alınan bu çeşitlerin özellikleri değerlendirilerek GAP bölgesinde en iyi performans gösteren çeşit ve tipler belirlenmeye çalışılıyor. Bu kapsamda, Alibaba (Karaköprü narı), 11 Nisan (Suruç narı), Katina ve Yeğin Kırmızı nar çeşitleri, Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü Tohumluk Tescil ve Sertifikasyon Merkezince tescil edildi. GAPTAEM Müdürü Zeyni Aktaş, yaptığı açıklamada, bazı bitki gen kaynaklarının son yıllarda sanayi, kentleşme ve doğa olayları dolayısıyla yok olma tehdidi altında bulunduğunu söyledi. Bu nedenle gen kaynaklarının korunmasına yönelik çalışmalara ağırlık verdiklerini belirten Aktaş, "Bu kapsamda bölgemize bağlı illerde 23 nar genotipi toplandı. Bakanlığımız bitki genetik kaynaklarını tohum gen bankası, tarla gen bankası ve orman gen bankasında olmak üzere üç alanda koruma altına aldı. Hem gen bankası oluşturmak hem de ileride bölge ekolojisine uyum sağlayan çeşitlerimizi ülkemizin ve çiftçimizin kullanımına sunmak için bu çalışmayı sürdürüyoruz." dedi. Aktaş, farklı bitki çeşitleri üzerinde de bu çalışmaları sürdüreceklerini bildirdi. - Islah çalışmaları üretime ve ihracata katkı sağlayacak Projenin lideri ziraat mühendisi Dr. Gökhan Akkuş da 4 çeşit narın tescilini gerçekleştirdiklerini, diğer çeşitlere yönelik çalışmaların da aralıksız devam ettiğini belirtti. Proje kapsamında ıslah çalışmaları da yürüttüklerini dile getiren Akkuş, şunları kaydetti: "Projemizin devamında melezleme yöntemiyle yeni yerli nar çeşitleri elde etmeye çalışacağız. Tescil edilen nar çeşitlerinden olan Karaköprü narı büyük meyveli bir çeşit. Bu çeşidimizi tatlı ve mayhoş bir çeşitle melezleyip daha küçük boyutta ve tatlımsı bir çeşit elde etmeye çalışacağız. Çünkü yurt dışına ihraç edilirken Avrupa ülkelerinden narın büyüklüğü 180-200 gram olarak isteniyor. Bunan yanında Arap ülkeleri tatlı nar istiyor. Biz hem tatlı hem mayhoş hem de boyut olarak biraz daha küçük nar çeşitleri geliştirmeye çalışacağız. Böylece ülkenin nar üretimine katkı sunarken daha kolay ihraç edilmesini de sağlamış olacağız." Topladıkları nar çeşitlerini sonraki yıllarda bulamadıklarına, gittikleri nar bahçelerinin yerine binaların dikildiğine dikkati çeken Akkuş, bu nedenle kaybolmaya yüz tutmuş nar çeşitlerinin muhafazasını yaparak gelecek nesillere aktaracaklarını ifade etti.