Suriye'nin kuzeyindeki Halep ilinin batı kırsalında, İdlib Gerginliği Azaltma Bölgesi sınırları içerisindeki Kefer Nuran köyünde önceki gün onlarca Suriyeli, düzenlenen toplu iftarda bir araya geldi.

Esed rejimi ve destekçilerinin saldırılarında enkaz haline gelen evlerin arasındaki iftar programı, TRT Arapça ekiplerince havadan drone ile görüntülendi.

Programı düzenleyenler arasında yer alan Kefer Nuran Yerel Meclisi Başkanı Abdülhakim Bereket, yaptığı açıklamada, köylüleri bir araya getirmek için toplu iftar düzenlediklerini söyledi.

Bereket, "Bu etkinlikle uluslararası topluma, 'saldırılar ve göçlere rağmen biz buradayız' mesajını vermek istedik." dedi.

İftara katılan sivillerden Ahmet Ali Şakuli, Esed rejimi ve destekçilerinin köylerine düzenlediği saldırıların durmasıyla evlerine döndüklerini belirterek, "Bizi kimse buradan çıkaramaz. Rejimin günleri sayılı." ifadesini kullandı.

İdlib Gerginliği Azaltma Bölgesi'ndeki durum

Türkiye, Rusya ve İran'ın katıldığı, 4-5 Mayıs 2017'deki Astana toplantısında, İdlib ve komşu illerin (Lazkiye, Hama ve Halep vilayetleri) bazı bölgeleri, Humus ilinin kuzeyi, başkent Şam'daki Doğu Guta ile ülkenin güney bölgeleri (Dera ve Kuneytra vilayetleri) olmak üzere 4 "gerginliği azaltma bölgesi" oluşturuldu. Ancak rejim ve İran destekli teröristler, ateşkes ilanıyla durumun muhafaza edilmesinin kararlaştırıldığı 4 bölgeden 3'ünü Rusya'nın hava desteğiyle ele geçirdi ve İdlib'e yoğunlaştı.

Rejim güçlerinin Eylül 2018'de askeri yığınağına hız vermesi üzerine Türkiye ve Rusya, 17 Eylül 2018'de ateşkesi güçlendirmek için Soçi'de ek mutabakata vardı. Saldırılarına kısa bir süre ara verdikten sonra yeniden başlayan rejim güçleri, Mayıs 2019'da bölgeyi tümüyle ele geçirmek için kara operasyonu düzenledi.

Rejim ve destekçileri bu çerçevede İdlib'in önemli ilçelerinin yanı sıra güneyi ve güneydoğusu, Hama'nın kuzey ve doğu kırsalı ile Halep'in güney ve batı kırsalında çok sayıda yerleşimi ele geçirdi.

Soçi mutabakatından bu yana rejim ve destekçilerinin İdlib'e saldırılarında 1800'den fazla sivil can verdi. Ocak 2019'dan itibaren yaklaşık 2 milyon sivil göç etti.

Türkiye ve Rusya, 12 Ocak 2020'de ateşkesin başlaması için mutabık kaldı ancak Esed rejimi ve müttefikleri, ateşkesi hiçe sayarak İdlib'deki saldırılarını sürdürdü. Bunun üzerine Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, 5 Mart'ta Rusya'nın başkenti Moskova'da yeni bir mutabakat sağladı. Son ateşkes 6 Mart 2020 saat 00.01'den itibaren yürürlüğe girdi. Rejim güçlerinin zaman zaman ihlallerine rağmen, ateşkese büyük ölçüde riayet ediliyor.

Ateşkesin ardından geçen iki aylık sürede yaklaşık 51 bin 500 aileden oluşan 256 bin 500 bin sivil, İdlib ili ve kırsalıyla Halep kırsalındaki yerleşimlere geri döndü.