Şanlıurfa

Urfa'da Karahantepe'deki Yeni Buluntu Dikilitaş Sırrını Aydınlatıyor

Şanlıurfa'da Taş Tepeler Projesi kapsamında kazıların yürütüldüğü Karahantepe'de, "T" biçimindeki dikilitaşlardan birinin yüzeyinde insan yüzü tasvirinin bulunması, bu dikilitaşların insanı sembolize ettiği görüşünü güçlendirdi.

Neolitik Çağ'ın önde gelen yerleşimlerinden Karahantepe'de bu yıl yürütülen çalışmalarda bir konut yapısı içinde üç adet "T" biçimli dikilitaş tespit edildi.

Taşlardan birinin yan yüzeyinde göz çukurları, burun ve belirgin yüz hatlarıyla şekillendirilmiş bir insan yüzü yer aldı. Bu buluntu, "T" biçimli taşların yatay kısmının "baş", dikey kısmının ise "gövde" olarak tasarlandığı yönündeki görüşü kuvvetlendirdi.

Karahantepe Kazı Başkanı Prof. Dr. Necmi Karul, AA muhabirine, yapının zemine dik inşa edildiğini, duvarlarının kille kaplandığını ve tabanının yassı taşlarla döşendiğini söyledi.

Konutun içine yerleştirilen dikilitaşların boyutlarının kamusal alanlardakinden daha küçük olduğuna dikkati çeken Karul, "Dolayısıyla bunların çatıyı taşıyıcı fonksiyonlarının olduğunu ama aynı zamanda kendi sembolik anlamlarını da konutların içerisinde taşıdıklarını bize gösteriyor. Üzerlerinin bezemeli olduğunu ortaya koyuyor." dedi.

Karul, bölgede ortaya çıkarılan her yeni eserin tarihin seyri açısından oldukça önemli olduğuna dikkati çekti.

- "İnsanı sembolize ettiğini açık bir şekilde gösteriyor"

İnsan yüzü tasvirinin buluntular arasında öne çıktığını belirten Karul, şu bilgileri paylaştı:

"Biz bunların yan yüzlerindeki kabartmalardan, kol ve el kabartmalarından, ki bunun en iyi örnekleri Göbeklitepe'de, insanı sembolize ettiğini, çatıyı taşımanın dışında sembolik bir anlamı olduğunu, üstteki yatay kısmın başı, dikey kısmın da gövdeyi yansıttığını öneriyorduk. Bu buluntu, bu görüşü net bir şekilde destekleyecek nitelikte. Dikkat ederseniz bu 'T'nin ön yüzünde bir insan yüzü şekillendirilmiş. Yüz ifadesi, göz çukurlukları, burun, keskin yüz hatları bizim heykellerde gördüğümüz tasvirle bire bir örtüşüyor. Bir yüzün olması, diğer heykellerde kollar ve antropomorfik (heykel ya da kabartmalarda insan özelliklerinin verilmesi) kabartmalarla birlikte yeniden bir kanıt niteliğini taşıyor ve bu dikilitaşların insanı sembolize ettiğini açık bir şekilde gösteriyor."

Kültür ve Turizm Bakanlığının 2021'de başlattığı Taş Tepeler Projesi ile Geleceğe Miras Projesi kapsamında Karahantepe'deki kazıların büyük ivme kazandığını kaydeden Karul, bölgede 6 bin metrekarelik alanda çalışmaların devam ettiğini sözlerine ekledi.