Muhterem Kardeşlerim…
Resulullahın ve Evliyanın kabirlerini ziyaret konusunda din kitaplarımızdaki bilgiler şöyledir:
İmam-ı A’zam hazretleri buyuruyor ki:
Abdullah ibni Ömer hazretlerinden bildirdiğine göre, Kabr-i Saadeti ziyaret eden, Kıbleye arkasını, yüzünü kabre döner. Sonra, “Esselamü aleyke eyyühen-Nebiyyü ve rahmetullahi ve berekatüh” der. Kabr-i Şerife dönmek ve kıbleyi arkaya almak sünnettir. (Müsned)
Ziyarette, namazda olduğu gibi, sağ el sol elin üstüne konur. (Rükneddin Ebu Bekr Muhammed Kirmani)
Resulullah, mübarek kabrinde diridir. Ziyaret edenleri tanır. Hayatta iken yanına gelen, mübarek yüzüne karşı dururdu. Kıble, arkasında kalırdı. Kabr-i Şerifini ziyaret ederken de, elbet böyle olacaktır. Bir kimse, Mescid-i Haramda, kıbleye karşı duran hocasının veya babasının yanına gelip bir şey söylese, elbet buna karşı durarak söyler. Kâbe, arkasında kalır. Resulullahın mübarek yüzüne karşı durmak, babaya, hocaya karşı durmaktan elbet daha gereklidir. Dört mezhebin Âlimleri, ziyaret ederken Kabr-i Şerife dönmek gerektiğini sözbirliği ile bildirdiler. (İmam-ı Sübki - Şifa-üs-Sikam)
Mescid-i Şerife girdiğinde, kıbleyi arkaya almalı, yüzünü Hücre-i Saadete karşı dönmelidir. Edep ve saygı ile, selam verip, Salevat-ı Şerife okumalıdır. (İmam-ı Malik)
Ziyaret eden, Resulullahın mübarek başı bulunan köşeyi sol tarafına ve kıbleyi sağ tarafına alıp, köşeden iki metre kadar uzakta durmalıdır. Sonra kıble duvarını yavaş yavaş arkaya almalı, tam Kabr-i Saadete dönünce, selam vermelidir. (İbni Cemaa - Menasik)
Kabir ziyaretinde, kabre karşı durularak kıble arkada bırakılır. Her kabir ziyaretinde, böyle yapılır. (Merakıl-felah)
Kabir ziyaret ederken, kıbleyi arkada bırakıp, ölünün yüzüne karşı oturup selam vermek müstehabdır. Kabre el, yüz sürülmez, öpülmez. (İhya)
Kıbleyi arkada bırakıp, ayak tarafında, ayakta durmak efdaldir. (Redd-ül-Muhtar)
Resulullah, Baki kabristanını ziyaret eder, mezar yanında ayakta dua ederdi. (M. Nasihat)
Ayakta ziyaret etmek, oturarak ziyaretten efdaldir. (İbni Hacer-i Mekki)
Kabrin ayak ucunda durmak iyidir. Baş tarafında durmak da caizdir. (S. Ebediyye)
Evliya kabrini öpmek
Ana babanın kabrini öpmek caiz olduğu gibi, Resulullahın Kabr-i Şerifini ve Evliya-yı Kiramın kabirlerini öpmek de caizdir, fakat fitneye sebep olmadan yapmak gerektiği bildirilmiştir. Çünkü Vehhabi nöbetçiler görürse, şirk diye kamçı vururlar. Türkiye'de de Evliya kabri öpülürse, selefiye maskeli Vehhabilerin şirk saldırısına uğranır, dikkatli olmalıdır.
Ölülere dua
Mezarlıktan geçerken ölülere dua etmek iyi olur. Kendimize de çok sevab olur.
İki Hadis-i Şerif meali şöyledir:
“Kabristana giren kimse, Yasin suresini okusa, o gün ölülerin azapları hafifler; ölülerin sayısı kadar, ona da sevab verilir.” [Etfâl-ül müslimin]
“11 ihlâs okuyup, sevabı ölülere gönderilirse, ölü sayısınca ona da sevab verilir.” [İ. Ahlakı]
Kabristana girince, ayakta, “Esselâmü aleyküm, yâ ehle dâr-il kavm-il müminîn! İnnâ inşâallahü an karîbin biküm lâhikûn” denir. Besmeleyle, 11 İhlâs ve bir Fatiha’dan sonra, “Allahümme rabbel-ecsâdilbâliyeh, vel-ızâmin nahire-tilletî harecet mineddünyâ ve hiye bike mü’minetün, edhıl aleyhâ revhan min indike ve selâmen minnî” duasını okumalı. Kabrin yanına gelince, kabrin kıble ve ayak tarafından yaklaşıp selam vermeli. Vaktimiz müsaitse, ayakta, çömelerek veya oturup, Bekara suresinin başını ve sonunu, Yasin-i Şerif, Tebareke, Tekasür, İhlas ve Fatiha surelerini okuyup, ölüye hediye etmelidir.
Haftanın her günü ziyaret yapılabilirse de, Kabir ziyaretini Pazartesi, Perşembe, Cuma ve Cumartesi günleri yapmak daha iyidir. Cuma günü ziyaretin, Cuma Namazından sonra olması iyi olur. Cumartesi günü sünnet olan ziyaret güneş doğana kadardır. Perşembe günü ziyaret, öğleden önce veya sonra olabilir. Özellikle, Berat Gecesi gibi mübarek gecelerde de kabir ziyareti iyidir. Kıymetli zamanlarda, Zilhiccenin onunda, bayram günlerinde, Aşûre Günü'nde kabir ziyaret edilmesi daha uygundur. (Hindiyye)
Geceleyin de kabir ziyareti yapılabilir.
Kitaplarda, “Kabir üstünde uyumak mekruhtur” deniyor. (Mülteka, Dürer)
Hanefîlere göre, mezar üstünde uyumak tenzihen mekruhtur. (El Fıkh-ü alel Mezahib-i Erbaa)
Kabir yanında uyumaya da mekruh diyenler olduğu için, kabirde uyumamalıdır.
İmam-ı Nevevî hazretleri buyuruyor ki: Resulullah'ın ve Sâlihlerin kabirlerini çok ziyaret etmek ve her ziyarette, kabir başında çok durmak sünnettir. (Ezkar)
İmam-ı Ahmed hazretleri buyuruyor ki:
“Mezarlıktan geçerken İhlâs, iki Kul Euzü ve Fâtiha okunup, sevabı ölülere gönderilirse, hepsine ulaşır.”
Enes bin Mâlik hazretlerinin bildirdiği bir Hadis-i Şerif:
“Âyet-el-Kürsi okuyup, sevabı ölülere gönderilince, Allahü Teâlâ, bunu bütün ölülere ulaştırır.” [İslam Ahlakı]
Kabir ziyaretinde bir Fâtiha ile 11 İhlâs okunmalı. Yasin-i Şerif okumak da çok sevabdır.
Üç Hadis-i Şerif:
“Ölülerinize Yasin okuyun!” [İ. Ahmed]
“Ana babasının veya birinin kabrini her cuma günü ziyaret edip Yasin sûresini okuyanı, Allahü Teâlâ, Yasin’deki her harf miktarınca mağfiret eder.” [İ. Rafiî]
“On bir İhlâs okuyup, sevabı ölülere gönderilirse, ölülerin sayısınca, okuyana da sevab verilir.” [Etfal-ül Müslimin]
Mülk sûresi veya başka sûreler de okunabilir.
Allahu Teâlâ cümlemizi dinen görevinin bilincinde olan, Kendisine layık Kul, Habibine layık Ümmet eylesin. (Amin)
